W@dgidsenWeb 2.1

U bent in menu 3-4. Helden en Geschiedenis

Broodkruimelpad

Home 3. Helden Helden Calendaria Historische Wadlooptochten naar TERSCHELLING

Ongewone Wadlooptochten

Historische Wadlooptochten naar TERSCHELLING

met info uit 1666 over de brand in West-Terschelling, zie onder.

In onderstaande tabel een overzicht.
Door André Staal.
Met enkele bijdragen van Lammert Kwant.


Voor 1800

1554 In februari waren er tochten over het ijs van Terschelling naar de vaste wal.
1608 In deze winter werden oversteken van en naar Terschelling gemaakt met paarden en sleden.
1610 Van 11 juni 1610 tot 11 juni 1611 overvloedde landbouwer Jan Cornelis Femmesz in verband met een weddenschap op de Boschplaat tussen Terschelling en Ameland.
1621 Op 12 februari reisden twee voerlieden per slee van Terschelling naar de kust.
1621 Vanaf de Friese kust volbracht men tochten per slee en te paard naar Terschelling.
1621 Een ingevroren Engels schip in het Abt werd met wagens gelost.
1666 In de tweede Engels-Nederlandse zeeoorlog lopen op 20 augustus 1666 beroofde en berooide Terschellingers over het wad naar Harlingen. West-Terschelling gaat in vlammen op
Meer info.
1684 Er was veel ijsverkeer van en naar de eilanden van de Waddenzee.
1716 Per slee werd een tocht van Terschelling naar Amsterdam gemaakt.
1770 Op 1 januari staken veertien Terschellingers met vijf paarden en sleden over naar de vaste wal.

19e eeuw

1803 Op 13 februari stak Pieter Gerrits Sorgdrager met vier mannen met paard en slee over van Terschelling naar Koehool.
1823 Op 18 januari stak Pieter Cornelis Sorgdrager met acht man over van Terschelling naar Dijkshoek. Voor de tocht over het ijs gebruikten ze een schuitje.
1823 In deze winter liep een man met een slee vanaf Terschelling rechtstreeks naar Harlingen. Bij Harlingen zat op drie kwartier gaans een enorme ijsberg in het wad. Op deze berg woeien drie vlaggen en veel mensen bezochten de berg. Daar werd zelfs goud en zilver verhandeld. Onder de bezoekers waren boer Jan Keldam met zijn dochter Brechtje uit de omgeving van Bergum en Wubbe van der Werf.
1823 Op 21 februari werd op het ijs voor de kust van Het Bildt een schaatswedstrijd gehouden.
1830 Op 6 februari staken zeven personen over het ijs over van Terschelling naar Harlingen.
1838 Op 27 januari staken De Groot, Lieuwen, Kooyman en Smid met paard en slee over van Terschelling naar Harlingen. Er zou nog een vijfde tochtgenoot zijn geweest.
1838 Op 27 januari stak een groep van zeven mannen, onder wie Kees Fransen, met paard en sleden over van Terschelling naar St. Annaparochie.
1838 Op 28 januari ging de groep van Kees Fransen terug over het ijs naar Terschelling.
1838 In januari en februari maakten tot 50 sleden per dag de oversteek van en naar Terschelling. Er werd zelfs heen en weer gereden met paard en wagen. Er kon zelfs met een kapwagen worden overgestoken.

1900 - 1950

1929 Op 22 februari staken Tjalf J. Hek en Willem Dirk Duif per fiets over vanaf de dwarsdijk naar het Hooghuis in Friesland.
1929 Op de morgen van 23e februari reden drie wielrijders, met een hond, over het ijs de retourtocht Terschelling-vaste wal.
1929 Op 23 februari staken vier leerlingen, S. Steinvoort, J. C. M. Jansen, A. Herweijer en U. Darling, van de zeevaartschool van Terschelling over het ijs over naar de vaste wal.
1929 Op 23 februari zochten rijksveldwachter Jager en strandmeester D. Postma op het ijs naar de uitblijvende studenten van de zeevaartschool. Met Steinvoort achterop de fiets reed Jager terug naar de dijk om de aankomst telefonisch door te geven naar Terschelling.
1929 Op 23 februari staken de zeevaartscholieren C. W. Bruinesse en J. F. Rootlieb per fiets over naar de vaste wal. Het regende en daardoor was het ijs al slecht begaanbaar.
1929 Op 23 februari staken Tjalf J. Hek en Willem Dirk weer over naar Terschelling.
1929 Op 24 februari verbood de burgemeester, F. Chr. H. Hirschmann, van Terschelling de ijstochters in hotel De Aardappelbeurs de terugtocht over het ijs.
1929 Op 27 februari staken vier mannen uit Sint Annaparochie over naar Terschelling.
1929 Op 28 februari staken negen personen van Zwarte Haan over naar Terschelling.
1929 Op 1 maart stak de twaalfjarige Hinke Hemrica uit Oudebildtdijk met vier familieleden over van Zwarte Haan naar Terschelling. Predikantsvrouw De Boer ging op de terugtocht per fiets mee.
1929 Op 1 en 2 maart staken veel Terschellingers over naar de vaste wal.
1929 Op 1 maart reed een groep van 14 Terschellingers in vijf kwartier van Terschelling naar de Zwarte Haan.
1929 Op 1 maart staken zo’n 50 Friezen per fiets over naar Terschelling.
1929 Op 2 maart stak de vijftienjarige Tjeerd Spanjer uit Hoorn over het waddenijs over naar Zwarte Haan om zijn broer Gauwe in Heerenveen te bezoeken.
1929 Op 2 maart maakten 500 fietsers de retourtocht over het ijs naar Terschelling.
1929 Op 3 maart fietste schoenmaker Teunis Bloem in een opwelling met een groep mannen van Terschelling over naar de vaste wal. Vervolgens fietste hij naar Sneek. Per telegram werd zijn vrouw ingelicht.
1929 Op 3 maart staken zeven inwoners van Minnertsga, onder wie Bouwe de With (1908-1993), per fiets over naar Terschelling.
1929 Op 3 maart stak brandstofhandelaar Sjoerd Zwart uit Minnertsga over naar Terschelling.
1929 Op 3 maart ’s morgens, met westenwind en dooiweer, reden onderwijzer Evert Bakker uit Oudeschoot, monteur J. Thomas uit Heerenveen en de broers Tjeerd Spanjer van Terschelling en Gauwe Spanjer, opzichter bij de Ned. Heide Mij uit Heerenveen met een auto van Zwarte Haan naar Terschelling.
Op 3 maart ’s middags reden onderwijzer Evert Bakker uit Oudeschoot, monteur J. Thomas uit Heerenveen en opzichter bij de Ned. Heide Mij Gauwe Spanjer uit Heerenveen met een auto van Terschelling naar Zwarte Haan. Tijdens deze rit zakte de Ford door het ijs en Evert Bakker kwam hierbij om het leven. De beide andere mannen bereikten lopend Zwarte Haan.
Na dit ongeval werden oversteken van en naar Terschelling verboden. Daardoor moesten op Terschelling 170 bezoekers wachten tot de boten weer voeren. Aan de vaste wal strandden zo honderden Terschellingers.
Meer info uit Nieuwsblad van Friesland / Tresoar.
1929 Op 3 maart maakte H. Werkhoven uit Vrouwenparochie een tocht per fiets naar Terschelling. Op de terugweg zakte hij door het ijs en verspeelde zijn fiets.
1929 Op 3 maart stak Jantje Leeuwen-Heeringa met haar zus lopend over. Op de terugreis moesten ze van schots naar schots springend de vaste wal bereiken.
1929 Op 3 maart maakten honderden mensen de oversteek over het wad onder Terschelling onder wie een moeder met enkele kleine kinderen.
1929 Op 3 maart staken 150 Terschellingers over naar Zwarte Haan.
1929 Op 3 maart stak Wiebe Groeneveld uit Koehool met enkele kennissen per fiets over naar Terschelling. Met lange lijnen waren ze aan elkaar verbonden. De reis terug over het ijs ging niet door want ze werden na het ongeluk waarbij Evert Bakker verdronk door de politie tegen gehouden.
1929 Op 5 maart stak men vanaf Terschelling per ijsvlet over naar de plek waar Evert Bakker verdronk.
1929 Een wielrijder onderweg op het waddenijs onder Terschelling verspeelde zijn fiets.
1932 Op 11 september liepen zes passagiers van de veerboot Friesland naar de kust bij Zwarte Haan.
1947 Op 21 februari maakten vier Terschellingers een zware tocht naar de vaste wal. Ze kwamen onderweg nog veel open water tegen en raakten onder de kust er tot hun middel in. De overlopers waren: notaris W. Flamman, reddingbootschipper Klaas Tot, directeur van de zeevaartschool R. Teensma en monteur Jac. de Jong. Duur van de wandeling: 6 uur. Punt van aankomst: Zwarte Haan.
1947 Op 22 februari liepen de vier ijstochters van gisteren in een sneeuwjacht terug naar Terschelling. De volgende mannen gingen met hen mee: de twaalfjarige Flamman Jr., autobusondernemer Jelle Cupido en medisch-student De Jong.

1950 tot heden

1959 Op 19 juni verkende de groep Schortinghuis per vlet op de route van Terschelling naar de vaste wal.
1959 Op 20 juni liep de groep van mr. Derk H. Schortinghuis uit Den Haag als eerste van Terschelling naar de vaste wal. De groep bestond uit luitenant J. A. Mulock Houwer uit Amersfoort en zes studenten uit Amsterdam: Jan Kok, L. H. Merkel, H. J. Ament, Flip van Ommeren, A. Barentz en Gijs J. van Gortel.
Verslag in LC en Het Parool
Verslag in 'De Postiljon van De Cocksdorp', zie blz. 92 - 100
1961 Op 1 juli liepen Jaap D. Buwalda, Jan Abrahamse en Johannes D. van der Waals als eersten naar Terschelling.
Meer info
Verslag
1963 Op 21 februari liepen Jaap Buwalda uit Groningen en Jan Abrahamse een verkenning op het ijs vanaf de kust.
1963 Op 23 februari mislukte een poging om Terschelling over het ijs te bereiken. De ijstocht werd gelopen door Jaap Buwalda, Jan Abrahamse, Frans Fiscalini, Jochum de Vries, met van de Leeuwarder Courant Jan Piebenga (hoofdredacteur), Kees van Dijk en Willem de Jong. Ook de Friese Pers medewerker Feije Damstra uit Jelsum liep mee. Vanwege het open water in het Oosterom moest de groep terug.
Verslag.
1963 Op 2 maart moest weer een groep onder leiding van Jaap Buwalda en Jan Abrahamse onder Terschelling over het waddenijs terug naar de vaste wal. De volgende deelnemers namen deel aan deze tocht: student tandheelkunde van West-Terschelling Jan M. Smit, procuratiehouder te Groningen P. E. van der Zee, student geografie W. Wester, student medicijnen C. M. Dijkhuis, tekenaar F. P. Fiscalini, corrector J. Dumas, verftechnicus P. Bakker en een verslaggever van de Nieuwe Provinciale Groninger Courant.
Verslag.
1965 Op 14 augustus staken Jaap. D. Buwalda, Jan Abrahamse, Wim Sikken en Garmt Wiebenga over naar Terschelling.
Na afloop van de geslaagde oversteek en van plan het eiland op te gaan, zag de groep wat westelijker een VW-kever staan met klapstoelen op het imperiaal bovenop. De eigenaar had lekker in de zon gezeten en wilde weer naar huis rijden, maar de auto bleek te zijn weggezakt in het wad en vroeg om hulp.
Door aangespoelde plankjes en ander hout bijeen te zoeken en voor de wielen te leggen lukte het na veel inspanning de auto weer in beweging te krijgen. Mededeling Wim Sikken 12 okt. 2015.
1967 Gidsen begeleidden dit jaar een toeristentocht op Terschelling naar de Boschplaat.
1970 Op 14 mei liepen de Holwerders Pier Soepboer, Ypke Bouma en R. Keekstra van Terschelling naar de vaste wal.
1971 Op 10 juli liepen Lieuwe Blanksma, Rob Idema en Lourens Penning van Terschelling naar de vaste wal. Ze hadden eerder dat jaar ter voorbereiding van de tocht 2x verkend vanaf Terschelling en 1x vanaf de vaste wal. Ze sliepen voor de tocht in één van de helmsnijdershuisjes die toen nog voorbij de Wierschuur op de Boschplaat stonden.
1971 Op 5 oktober liepen Elrie van Mens. Pieter Lakeman en Willem Langenberg uit Amsterdam van Terschelling naar de vaste wal ter voorbereiding van de 1e wadlooptocht in één tij van Texel naar Vlieland.
1973 In de nacht van vrijdag op zaterdag 19 mei liepen Ypke Bouma uit Menaldum, Pier Soepboer uit Holwerd en Gerard Mast uit Wierum naar Terschelling.
1973 Op 21 juli liep een groep van 21 lopers onder leiding van Ypke Bouma naar Terschelling.
1973 Op 15 september liepen Kees Wevers, Frans Visser en Goderd van Heek naar Terschelling.
Meer info.
Verslag van deelnemer Goderd van Heek.
 


Uit fotoalbum Goderd van Heek

1975 Op 14 juni liepen Joop Hooiring, Henri Duysker en Wouter Bijl naar Terschelling.
1976 Op 10 april liepen Joop Hooiring, Henri Duysker en Wouter Bijl in waadpak naar Terschelling.
1976 Op 22 mei gidsten Joop Hooiring, Henri Duysker en Wouter Bijl de groep van John Duin naar Terschelling.
1976 Op 14 augustus stak een groep van 22 lopers onder leiding van Ypke Bouma uit Menaldum, Wiebren Terpstra uit Leeuwarden en Robert de Vries uit Ternaard over naar Terschelling.
1977 Op 6 mei liepen Cor van den Arend en Jan Laan, gidsen van St. Wadloopsport Pieterburen een lange en zware wadlooptocht naar Terschelling.
Meer info
1977 Op 16 mei liepen Martin van der Wijk, Jaap Oudman en Lammert Kwant van Terschelling naar de vaste wal.
Op 22 mei liepen Jan Rijkmans, Martin van der Wijk, Jaap Oudman en Lammert Kwant naar Terschelling.
Op 26 mei liep Lammert Kwant solo naar Terschelling. Aankomst na 3 uur en 50 minuten lopen bij Rimkeskooi op de Boschplaat.
 


Jaap Oudman, 22 mei 1977, oversteek naar Terschelling.
Zwaar slik de eerste 1.5 km voor de zeedijk ten noorden van St. Jacobi Parochie.

Foto Martin van der Wijk

1977 Op 25 juni liep een groep van 20 deelnemers naar Terschelling. Tot de deelnemers behoorde Hanneke Veltkamp, 18 jaar oud, uit Tiel. Gidsen waren Ypke Bouma, Wiebren Terpstra en Robert de Vries, gidsen van Wadloopcentrum Friesland.
1978 Op 3 juni gidsten Joop Hooiring, Henri Duysker en Wouter Bijl de groep van John Duin voor de 2e keer naar Terschelling.
1978 Op 20 juni liepen 16 lopers van Terschelling naar de vaste wal onder leiding van Ypke Bouma, Wiebren Terpstra en Jappie van den Bosch, Gidsen van Wadloopcentrum Friesland.
1978 Op 18 augustus liep een groep van 28 personen van Terschelling naar de vaste wal. De groep stond onder de leiding van de volgende gidsen van Wadloopcentrum Friesland: Ypke Bouma, Sietse Bouma, oomzegger van Ypke uit Leeuwarden, Fedde Keegstra uit Sexbierum, Gerard Mast en Wiebren Terpstra.
1979 Op 9 juni gidsen Joop Hooiring, Wouter Bijl, Henri Duysker en Gerard Hooiring een groep bergsporters naar Terschelling. Op deze tocht begroeten zij een groep vanaf Terschelling o.l.v. Ypke Bouma.
Bijzonderheden van deze tocht zijn beschreven in het boek
"45 Jaar Fryske Waedrinners en de geschiedenis van de wadloopsport".
1980 Op 5 augustus liep een groep van 30 deelnemers van Terschelling naar de vaste wal onder leiding van de volgende vier gidsen van Wadloopcentrum Friesland: Ypke Bouma, Wiebren Terpstra, Otto Cupido en Renze Terpstra.
1981 Op 14 april loopt Lammert Kwant bij mooi maar fris lenteweer solo naar Terschelling. Omdat het slik aan het begin van de tocht te zwaar is om met neopreenpak aan door heen te lopen wordt de tocht in korte broek gemaakt.
1983 Op 21 april lopen Cor van den Arend, Frans Bartelds, Wim Brian en Jan van Tongeren, gidsen van St. Wadloopcentrum Pieterburen naar Terschelling. De tocht was ter voorbereiding van een toeristische wadlooptocht van het Wadloopcentrum naar Terschelling op 14 mei 1983.
1983 Op 6 mei lopen Gustaaf Tamminga, Freerk Viersen en Lammert Kwant naar Terschelling. In verband met het naderende slechte weer zien ze er van af de volgende dag terug te lopen naar de wal.
1985 Op 8 februari liepen Heiko Oterdoom en Henk Schildhuis, gidsen bij Dijkstra's Wadlooptochten, een wadlooptocht naar Terschelling onder winterse omstandigheden.
Meer info
1986 Op 15 juni loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
De volgende dag, 16 juni loopt hij terug naar de wal.
1986 Op 29 juni loopt Eduard Verhoef met dochter Marieke (15 jaar) en zoon Michiel (18 jaar) naar Terschelling. Na een nacht op de camping in Oosterend werd op 30 juni teruggelopen naar de wal.
Heen werd de tocht in 5 uur gelopen, de terugtocht duurde 6 uur en 45 minuten. Met name door het slik en cumulatieve vermoeidheid duurde het laatste stuk op de terugweg erg lang. Michiel Verhoef was overigens 45 minuten eerder terug op de wal.
1986 Op 13 oktober loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1987 Op 19 oktober loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1989 Op 3 juni loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1992 De tochten van Eduard Verhoef in 1992 naar of van Terschelling:
- 28 mei van het eiland naar de wal
- 26 juni vanaf de wal naar het eiland
- een dag later, 27 juni weer terug naar de wal
- 15 augustus vanaf de wal naar het eiland.
1992 Op 23 juli loopt Lammert Kwant solo naar Terschelling.
1994 Op 22 april loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1995 Op 11 augustus loopt Eduard Verhoef solo van Terschelling naar de vaste wal.
1996 Op 11 juli loopt Eduard Verhoef solo van Terschelling naar de vaste wal.
Op 22 december loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1997 Op 7 maart loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
1999 Op 2 april loopt Eduard Verhoef solo vanaf de vaste wal naar Terschelling.
2000 Op 9 en 10 juni loopt Eduard Verhoef op en neer naar Terschelling. In verband met het frisse zomerweer draagt hij beide tochten een neopreenpak.
2000 Op 19 juni 2000 lopen Eduard Verhoef, Wim Sikken, Johannes Janssen, Erhard Bode en Heinz Kegler naar Terschelling. Sommige deelnemers hadden moeite met het zware slik, een van hen ging een stuk op handen en voeten. Eenmaal bij het Abt (1.1 meter diep) herstellen ze snel. Duur van de overtocht 5 uur en 50 minuten.
2008 Op 25 december, 1e Kerstdag, lopen Theo Tadema en Auly Plantinga in ca. 6 uren naar Terschelling. In verband met het koude water en het koude slik lopen ze de tocht in een neopreenpak.
2009 Op 18 september loopt Auly Plantinga solo van Zwarte Haan Fr. naar Terschelling. Ze is waarschijnlijk de eerste vrouw die solo naar Terschelling loopt.
Verslag.
2014 Ypke Bouma uit Menaldum is vermoedelijk degene met de meeste wadlooptochten naar en van Terschelling, nl. ca. 80. Vele keren begeleidde hij groepen deelnemers van het Wadloopcentrum Fryslân over het wad naar het eiland.
2015 Op 22 augustus fietsten Rob Schmutzler (gids), Robbert Rutgrink en Otto Stroosma op zgn. fatbikes, mountainbikes met extra brede banden, over het wad van Zwarte Haan Fr. naar Terschelling.
Duur van de tocht ongeveer 4 uren.
Verslag.
2017 Op 3 sept. liep Peter Laagland in 1 eb van Zwarte Haan naar de Boschplaat van Terschelling op en neer.
Verslag.
2018 Op 25 februari liep Peter Laagland in 1 eb van Zwarte Haan via het Kamperzand/Zeehondenbanken in het zeegat tussen Ameland en Terschelling naar de Boschplaat van Terschelling.
Meer info.
2019 Op 28 juni liep Ben Verbree van Griend naar Terschelling.
Meer info.
2020 Op 22 maart liep Peter Laagland van Terschelling naar Griend.
Meer info.
2020 Op 5 april liep Tim Abelen in 1 eb van Zwarte Haan naar de Boschplaat van Terschelling op en neer.
Verslag.

Bron: André Staal 2013-2023.
Correcties en aanvullingen ? e-mail.

Meer historische wadlooptochten:

Ameland 1410 - 1929
Ameland 1930 - heden
Ameland-Engelsmanplaat
Borkum en Lütje Hörn
Engelsmanplaat
Hoge Wier
Horsbornzand
Juist en Memmert
Rif van Engelsmanplaat
Rottumeroog
Schiermonnikoog 1163 - 1929
Schiermonnikoog 1930 - heden
Schokland en de voormalige Zuiderzee
Simonszand
Terschelling
Texel-Vlieland
Sitemap met krantenartikelen, tochtverslagen e.d.