Historische Zaken en Wadlooptochten

Resten van vliegtuigwrakken op het Rottumer Wad - 1943-1971


Afb. 1. Posities resten vliegtuigwrakken op Rottumer Wad - Zeekaart, betonning bijgewerkt tot 1 okt. 2020

vrijdag 30 oktober 2020

EZINGE - Theo Zuur berichtte op 14 juli 2020 dat er langs de Reepriel op het wad ten zuiden van Rottumeroog wrakstukken lagen van een vliegtuig, positie 1 op afb. 1 en 2. De redactie van WadgidsenWeb bezocht de plek op 13 oktober 2020. Peter Laagland was er op 16 oktober 2020 en Saskia Mulder en Harry Feenstra waren er 17 oktober 2020.

Op twee plaatsen, ca. 25 meter uit elkaar gelegen lagen wrakstukken.
Op positie 1a = N 53 29.423 - E 06 36.405 lagen twee wrakstukken.
Op positie 1b = N 53 29.422 - E 06 36.425 lag één wrakstuk.
De wrakstukken konden uit de grond worden getrokken en gefotografeerd.

Op de wrakstukken werden geen inscripties/merktekens aangetroffen.
Verkenning van de nabije omgeving, o.a. met een metaaldetector leverde geen nieuw materiaal op.

Ter plaatse is de laatste 8-10 jaar de Reepriel, een uitloper van het zeegat Schild, veel langer geworden. De Reepriel ligt op ca. 60 m afstand van de wrakstukken. Op de foto's zijn talloze schelpen van de Strandgaper (Mya Arenaria) te zien. Mogelijk zijn ze tevoorschijn gekomen / gestorven ten gevolge van oever-erosie ter plaatse.

Dertien jaar eerder op 22 oktober 2007 bracht de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) op een noordelijker gelegen plek een gevonden kist met munitie tot ontploffing, zie afb. 1 en 2 voor de geschatte locatie. Mogelijk is dit materiaal van hetzelfde vliegtuig afkomstig.


Afb. 2. Posities resten vliegtuigwrakken op Rottumer Wad - Google Earth, luchtfoto 21-05-2018.


1. Positie 1a op N 53 29.423 - E 06 36.405


Afb. 3. Wrakstukken op positie 1a, aluminium met bedrading.
Rechts ervan een stuk aluminum, bijna in de bodem verdwenen.

Foto Lammert Kwant


Afb. 4. Wrakstukken op positie 1a, aluminium met bedrading.
Foto Lammert Kwant


Afb. 5. Wrakstukken op positie 1a.
Foto Lammert Kwant


Afb. 6. Wrakstukken op positie 1a. Op de achtergrond de Reepriel.
Foto Lammert Kwant


Afb. 7. Wrakstukken op positie 1a. Rechter deel uit de bodem gehaald. Op de achtergrond de Reepriel.
Foto Lammert Kwant


Afb. 8. Wrakstuk op positie 1a. Close-up 'rechter deel'.
Foto Lammert Kwant


Afb. 9. Wrakstuk op positie 1a.
Foto Lammert Kwant


Afb. 10. Wrakstuk op positie 1a.
Foto Lammert Kwant


Afb. 11. Wrakstuk op positie 1a.
Foto Lammert Kwant


Afb. 12. De wrakstukken op positie 1a.
Foto Lammert Kwant


2. Positie 1b op N 53 29.422 - E 06 36.425


Afb. 13. Wrakstuk op positie 1b.
Foto Lammert Kwant


Afb. 14. Wrakstuk op positie 1b uit de bodem getrokken.
Foto Lammert Kwant


Afb. 15. Wrakstuk op positie 1b.
Foto Lammert Kwant


Afb. 16. Wrakstuk op positie 1b.
Foto Lammert Kwant


Afb. 17. Wrakstuk op positie 1b met oranjegele (ooit witte?) verf.
Foto Lammert Kwant


Afb. 18. Wrakstuk op positie 1b met oranjegele verf.
Foto Lammert Kwant


Afb. 19. Overzicht. Op de voorgrond positie 1a, rechts op de achtergrond positie 1b.
Foto Lammert Kwant


3. Zuid van positie 1, exacte locatie niet bekend

Enkele jaren geleden vond Theo Zuur op een zuidelijker gelegen plek op de oostoever van de Reepriel resten van wat vermoedelijk een vleugelonderdeel is geweest, zie afb. 20 en 21.


Afb. 20. Vermoedelijk een vleugelonderdeel.
Foto Theo Zuur


Afb. 21. Vermoedelijk een vleugelonderdeel.
Foto Theo Zuur


4. Positie 2 op N 53 29.115 - E 06 35.631

Peter Laagland vond twee jaar geleden op 13 oktober 2018 op de westoever van de Reepriel een metalen voorwerp, positie 2 op afb. 1 en 2. Zie afb. 22 en 23.
De oever van de Reepriel is sindsdien ca. 90 meter naar het noorden opgeschoven. Het voorwerp ligt nu vermoedelijk op de bodem van de geul.


Afb. 22. Metalen voorwerp op westoever Reepriel - 13 okt. 2018
Foto Peter Laagland


Afb. 23. Metalen voorwerp op westoever Reepriel - 13 okt. 2018
Foto Peter Laagland


5. Positie 3: Vondst in 2015 op N 53 29.497 - E 06 37.279, 950 meter oostelijker gelegen


Afb. 24. Ter vergelijking met afb. 14-16. Een op 950 m oostelijker gelegen plek gevonden wrakstuk,
positie 3, datum 15 juli 2015.

Foto Lammert Kwant


Afb. 25. Ter vergelijking met afb. 17 en 18. Een op 950 m oostelijker gelegen plek gevonden wrakstuk,
positie 3, datum 15 juli 2015.

Foto Lammert Kwant


6. Neergestorte Duitse Messerschmitt ?

Volgens kenner Harry Feenstra zijn de resten mogelijk afkomstig van een op 27 april 1943 neergestorte Messerschmitt Bf110. Bij het neerstorten van het vliegtuig kunnen de onderdelen over een groot gebied zijn verspreid (misschien een explosie). Ook kunnen onderdelen later door ijsgang of stroming zijn verplaatst. Enkele door Feenstra meegenomen onderdelen zijn geschonken aan het Oorlogsmuseum te Middelstum.


Afb. 26. Messerschmitt Bf110 van Nachtjagdgeschwader 1 (NJG1) van Leeuwarden.
Gele vlek: de plek waar het wrakstuk met witte verf mogelijk van afkomstig is, afb. 17 en 18.
Het wrakstuk gevonden op positie 3, afb. 24 en 25 heeft mogelijk bij het staartwiel gezeten (gele pijl).

Bron Harry Feenstra


Afb. 27. Zgn. Loss Chart van een op 27 april 1943 neergestorte Messerschmitt Bf110.
Bron Harry Feenstra


Eerdere vondst op 6 oktober 2007


Afb. 28. Wrakstuk op positie 4, datum 6 oktober 2007.
Foto Hans Zandbergen

Op 6 oktober 2007 vonden wadlopers olv. Lammert Kwant en Meina Wouda resten van een ander vliegtuig op het Rottumer Wad, ca. 1.5 km ten zuidoosten van de Zuiderduinen, positie 4 op afb. 1 en 2.

Volgens Harry Feenstra zijn dit vermoedelijk resten van een Gloster Meteor Mk VIII I-109 van 324 Squadron van Leeuwarden, neergestort door vogelaanvaring op 6 mei 1955 zuidwest van Rottumeroog, afb. 33. Mogelijk gaat het om een motorinlaat.

Van het vliegtuig is een 'luikje' meegenomen en schoongeschuurd, afb. 31 en 32.

De vliegtuigonderdelen zijn door medewerkers van Staatsbosbeheer van het wad verwijderd en afgevoerd met onbekende bestemming.


Afb. 29. Wrakstuk op positie 4, datum 6 oktober 2007.
Foto Hans Zandbergen


Afb. 30. Wrakstuk op positie 4, datum 6 oktober 2007.
Foto Hans Zandbergen


Afb. 31. Schoongeschuurd 'luik' afkomstig van positie 4, datum 6 oktober 2007.
Foto Meina Wouda


Afb. 32. Schoongeschuurd 'luik' afkomstig van positie 4, datum 6 oktober 2007.
Foto Meina Wouda


Afb. 33. Gloster Meteor IV
Bron Harry Feenstra


Meer info:

Messerschmitt ME110 Zerstörer

Oorlogsmuseum Middelstum

Zie ook:

Straaljager neergestort op Rottumer Wad - 27 mei 1971