Wadlopen Nieuws 2022 - 2024

Bivakzakbrancard: Combinatie van brancard en bivakzak voor wadlopen

Still uit de video: 'Combinatie van bivakzak en brancard voor wadlopen'

donderdag 1 oktober 2020,
update zondag 23 oktober 2022 met de bevindingen tijdens een reddingsoefening voor wadlopers vanaf Ameland op 22 oktober 2022, zie paragraaf 3, hieronder.

Door Simon Honingh

Beste wadloopgids,

Na het deelnemen aan een aantal reddingsoefeningen, gecombineerd met ervaringen in de bergen en als EHBO’er, ontstond er een idee dat maar niet weg wilde gaan.

Deze winter vond ik bij de strandopgang van Heemskerk in de afvalbak een opblaasbare banaan waar je in kunt liggen luieren op het strand.
Na deze uit elkaar gehaald te hebben, had ik een prachtige rode lap ripstop nylon van 4.60 x1.50 m. Dat werd het startschot van uitdenken, proberen, overleggen, opzij gooien omdat ik het zat was of omdat ik even vast zat, maar ook toch weer doorgaan. Maar na 3 maanden was het kind geboren en alle ideeën verwezenlijkt: de brancard gecombineerd met een bivakzak.

Video: Combinatie van bivakzak en brancard voor wadlopen, duur 4:05 minuten,

Twee opeenvolgende instructiefilmpjes laten de vormgeving en het gebruik van deze combinatie van een bivakzak en brancard zien.

In de eerste video wordt uitgelegd dat deze brancard een oplossing biedt voor een aantal knelpunten van de nu vaak bij het wadlopen gebruikte brancards.
Deze zijn vaak een lap waar twee stokken in gestoken worden.
Het slachtoffer ligt vrijwel onbeschermd in weer en wind, onderkoeling ligt op de loer.
Omdat de dragers verschillend van lichaamsbouw zijn, is de draaghouding nooit optimaal.
De armen worden snel moe van het dragen.
Vooral bij het lopen in kleine groepen, bijvoorbeeld bij B-vergunning tochten, kan dan een tekort aan dragers ontstaan.
Veel wisselen van dragers vertraagt de reddingsoperatie.
Snelheid kan van levensbelang zijn.

De tweede video laat zien hoe een slachtoffer snel en veilig overgebracht kan worden op de brancard.

De getoonde brancard heeft ook de mogelijkheid om al lopend een ademcontrole uit te voeren, noodzakelijk bij een slachtoffer dat buiten bewustzijn is.

Still uit de video: 'Combinatie van bivakzak en brancard voor wadlopen'

Handleiding:

• Selecteer een leider en 6 dragers.
• Steek de stokken in de brancard en rits deze open.
• Stel de dragers op, aan iedere zijde 3, oplopend in lengte: de langsten voor, de kortsten achter.
• Laat de dragers de draagbanden afstellen zodat de brancard horizontaal draagt, de hoofdzijde mag iets hoger zijn.
• Leg de brancard klaar en pak een reddingsfoliedeken.
• De dragers in dezelfde positie rond het slachtoffer plaats laten nemen.
• Slachtoffer in stabiele zijligging. Bij een gebroken been achterwege laten en het been steunen.
• De dragers aan de rugzijde van het slachtoffer frommelen de reddingsfoliedeken voor 2/3 onder de rug, de benen en het hoofd van het slachtoffer.
• Draai het slachtoffer op zijn rug.
• De andere drie dragers pakken het gefrommelde deel van de reddingsfoliedeken onder het slachtoffer vandaan.
• Draai het slachtoffer weer in stabiele zijligging.
• Op bevel tillen alle zes de dragers het slachtoffer op met de reddingsfoliedeken.
• Op bevel lopen ze met het slachtoffer naar de brancard en leggen het slachtoffer er voorzichtig in.
• Rits dicht. Als het slachtoffer buiten bewustzijn is met de twee andere ritsrunners een opening creëren voor ademcontrole. Capuchon voldoende dichttrekken.
• Op bevel de dragers de draagbanden tegelijk over het hoofd laten doen en optillen.
• De drager linksvoor geeft aan met welke voet begonnen wordt met lopen en geeft met tellen het loopritme aan.

Tip: gebruik als drager de schouderbanden van je rugzak om insnijden van de draagbanden te voorkomen.

Still uit de video: 'Combinatie van bivakzak en brancard voor wadlopen'

Met dank aan de

• modellen Eelco, Eric (2m lang) en Fred voor het bepalen van de afmetingen
• filmacteurs Dorrie, Eric, Fred, Gaston, Ilma, Larissa en Thomas
• cameraploeg: Arn, Dorrie en Eelco
• noeste naaisters echtgenote Dorrie en nicht Trudy voor handige tips

Dit project leerde me omgaan met de naaimachine!

E-mail: simonszn[at]gmail.com.

zondag 20 december 2020

Video: Reddingsoefening Engelsmanplaat april 2018

Deze video is opgenomen tijdens de wadloopoefening in 2018 op Engelsmanplaat. In het eerste deel zijn hulpmiddelen te zien die nu soms gebruikt worden om een slachtoffer van het wad af te dragen.

De harde wind en beperkte beschikbaarheid van materialen maken het moeilijk om het slachtoffer winddicht in te pakken. Het gevaar is groot dat het materiaaltekort tot onderkoeling leidt.

In het tweede deel wordt een bivakzak aangeboden. Het vergt veel moeite en tijd het slachtoffer in de bivakzak te krijgen. Uiteindelijk lukt het en wordt het slachtoffer weggedragen door 6 fitte en sterke mannen van ongeveer dezelfde lichaamsbouw. Ondanks dat lopen ze niet alle 6 even recht en zijn de armen niet allemaal recht naar beneden, een houding die maar kort volgehouden kan worden.

In het filmpje zijn een aantal knelpunten zichtbaar. De combinatie van een bivakzak en brancard, de bivakzakbrancard, lost deze op:

• Het slachtoffer kan met minimaal tijdverlies op de brancard ingeritst worden in de bivakzak.
• De zak is winddicht en dus is het slachtoffer optimaal beschermd tegen tocht en daarmee tegen afkoeling.
• De zak is gemaakt van buitententdoek met siliconencoating en daarmee waterdicht.
• De draagbanden zorgen er voor dat het dragen makkelijker lang vol te houden is. Dit is met name van belang bij een kleine groep met minder fitte deelnemers, die dan ook moeten dragen.

Tijdens de reddingsoefening in 2018 merkte het slachtoffer op dat de om-de-2-minuten-ademcontrole vergeten was. De rits van de bivakzakbrancard is zo aangepast dat deze ademcontrole bij het slachtoffer mogelijk is.

Handleiding en uitleg staan in het bericht van 1 oktober 2020, zie boven.

Still uit de video: 'Reddingsoefening Engelsmanplaat april 2018'

Kosten
Na lang speuren is het gelukt om in combinatie met een atelier de bivakzakbrancard aan te bieden voor de prijs van een goede rugzak of GPS: € 345,- inclusief BTW. Als extra optie is het mogelijk bij iedere draagband een handvat te krijgen (6 stuks), kosten € 35,-. De verzendkosten zijn € 4,85.

De keuze in kleuren: zwart of rood.
Andere kleuren zijn mogelijk in overleg.

De brancard weegt 750 gram. Met de evt. extra handvaten is het gewicht 800 gram. De afmetingen van het ronde pakketje zijn 20 cm lang, ca. 15 cm. in doorsnede.
De koper zorgt zelf voor brancardstokken. Dit kunnen de gebruikelijke wadloopstokken zijn: 2 meter lang, ca. 3 cm doorsnede.

De opgevouwen bivakzakbrancard zoals het in de rugzak past

Bestellen kan per mail: simonszn[at]gmail.com.

Het doel is levens te redden. De bivakzakbrancard draagt daartoe bij door:

1. Vereenvoudigde toepassing voor minimaal tijdverlies
2. Betere afdichting voor verminderde afkoeling
3. Betere draagbaarheid voor met name minder getrainde deelnemers.

De patient met gebroken enkel wordt aan boord van de reddingboot Anna Margaretha (Ameland) gebracht.
Foto Henk Postma

Het volgende is geleerd:

• bij de start van het lopen de dragers aan de ene kant laten beginnen met het linkerbeen als eerste stap en aan de andere kant het lopen beginnen met het rechterbeen. Daardoor blijft de bivakzakbrancard mooi rustig in het midden en slingert niet, wat prettiger is voor het slachtoffer en voor de dragers.
• de bivakzakbrancard is bijna een kilometer gedragen. Dankzij de draagbanden hoefde onderweg slechts eén drager gewisseld te worden. Ook is niet van hand verwisseld. Wel viel op dat de draagbanden in de nek sneden, wat onplezierig was maar geen reden om te wisselen. Zorg er voor dat kleding, capuchon en/of rugzakbanden ertussen zitten.
• het Lotus slachtoffer had een gebroken enkel. Als verbetermogelijkheid gaf hij aan dat het beter is om het beschadigde been te spalken met het gezonde been. En er voor te zorgen dat er ook draagbanden zijn om met de hand te tillen. Dit laatste is ook de wens van de middelste dragers die niet de stok vast kunnen houden. Daardoor komen de beide stokken ook niet of minder naar elkaar toe, wat plezieriger is voor het slachtoffer en snijden de draagbanden minder in de nek. Een verbeterde versie van de bivakzakbrancard, gemaakt door Tatteljee in Amsterdam heeft deze draagbanden voor de handen wel en is beschikbaar voor demonstraties. De bivakzakbrancard kan daar ook besteld worden. De prijs zal rond de € 400 liggen.
• aan boord van de redddingboot is nog geprobeerd of de bivakzakbrancard zonder stokken te gebruiken is. Het lijkt erop dat dat kan, wat met name voor wadlopers met een kleine groep handig is, maar verder uitgeprobeerd moet worden want aan boord was geen ruimte om er mee te lopen. Wellicht is dit iets voor een volgende oefening.

Simon Honingh - 22 oktober 2022

De patient met gebroken enkel wordt door de bemanning van de reddingboot Anna Margaretha (Ameland) op zijn gemak gesteld.
Foto Henk Postma