Nieuwsarchief Wadlopen 2019 - 2021

Wadloopgids maakt 1000e wadlooptocht naar Ameland

Vlnr. Friedeke Hendriks, Lammert Kwant en Sjoerd Kwant bij aankomst
op de veerdam van Holwerd - 4 sept. 2013
Foto Sjoerd Bouwman

zondag 29 september 2013

HOLWERD - Wadloopgids Lammert Kwant liep op woensdag 4 september jl. zijn 1000e oversteek over het Amelander Wad. Kwant liep zijn eerste tocht van Amelander naar Holwerd op 23 mei 1974 en maakte totaal 726 x de oversteek van het vasteland naar Ameland en 274 x van Ameland naar de vaste wal.
Meestal was dat in gezelschap van toeristen-wadlopers, maar hij maakte ook diverse keren met collega-gidsen of alleen de oversteek.
Kwant werd op 4 september na aankomst op de veerdam van Holwerd opgewacht door familie, vrienden en collega's. In Rest. Land en Zeezicht volgden enkele toespraken en werd getoost op de jublilaris.

Lammert Kwant aan het begin van een oversteek naar Gröde Appelland en Habel
in Sleeswijk-Holstein, 23 juli 1980.
Foto Martin van der Wijk

Duizend keer wadlopend naar Ameland

Duizend keer liep wadloopgids Lammert Kwant uit Ezinge van Holwerd naar Ameland. Inbegrepen de tochten van Ameland naar het vasteland, want dat doet Kwant net zo gemakkelijk. Op 4 september 2013 werd de wadloopgids feestelijk ingehaald bij Holwerd.
Elke wadwandeling en elke oversteek houdt de wadloper bij. Naar of van Ameland liep hij dan al duizend keer, maar in totaal heeft hij bijna 4400 tochten op het wad in de kuiten. Hij struint op het wad in Denemarken, Duitsland en Nederland en vindt ook in de Dollard zijn weg.

De allereerste keer
Lammert Kwant loopt sinds 1974 als zelfstandig wadloper. Zijn eerste tocht naar Ameland onder eigen verantwoordelijkheid was op 21 mei 1975. De allereerste keer dat hij voeten op het wad zette op 1 sept. 1973 ging de tocht naar Schiermonnikoog met duizend andere wadlopers onder leiding van gidsen van St. Wadloopsport Pieterburen.

Zonder overmoed
Met zijn wadloopmaat Jaap Oudman liep hij op 19 mei 1975 met een groep mee van Holwerd naar Ameland. Onderweg letten ze goed op hoe de route liep, maakten ze peilingen met hun kompassen en vergaarden zodoende voldoende kennis om twee dagen later zelf de oversteek naar Ameland te maken. Een jaar eerder, in 1974 hadden de twee op eigen kracht de wadlooptochten Engelsmanplaat vice versa en naar Schiermonnikoog verkend en gelopen, zodat ze al wat ervaring hadden opgedaan.
Kwant genoot en wilde meer. Twee dagen na die eerste kennismaking ging hij weer het wad op en sindsdien is hij er niet vanaf te slaan. Hij doet het zonder zijn maat Oudman, die in 1988 verongelukte op de Mont Blanc. Zonder overmoed maar met een sportieve ontdekkingsdrang ging hij daarna zelfstandig. Hij is een autodidact die aardigheid aan de natuur heeft, boeken en artikelen van wadlooppioniers las en tegenwoordig veel informatie van internet haalt. Hij leerde zo over de bijzonderheden, de gevaren en de schoonheid van het wad. 'Wadlopen' van Jan Niemeijer, met artikelen van wadlooppioniers Jaap Buwalda en Jan Abrahamse en het Waddenboek uit 1964 met veel informatie over hoe je een wadlooptocht moet voorbereiden werden zijn handboeken.

Jaap Oudman (r) en Lammert Kwant, datum en plaats onbekend
Foto Martin van der Wijk

'Je kent het wad nooit als je broekzak'
Wat in het begin een hobby en ‘leuk’ was werd alsmaar leuker en interessanter. Kwant is inmiddels met het wad bekend. 'Je kent het nooit als je broekzak', zegt de wadloper. Daarvoor is het gebied veel te groot met z’n 6000 vierkante kilometer en daarvoor is de natuurlijke dynamiek te groot. Situaties kunnen vrij snel veranderen.

Engelsmanplaat
Diverse routes liep hij als eerste en zijn kennis deelt hij met andere wadloopgidsen. De route naar Schiermonnikoog en Engelsmanplaat waren de eerste die Kwant zelf uitstippelde. Daarna kwam Ameland op zijn pad. Altijd kijkt Kwant om zich heen om te zien waar de route het beste te doen is, om te weten wat er is veranderd. Het wad verlegt voortdurend het pad, zodat een wadlooptocht nooit op de automatische piloot kan gaan. In de beginjaren liep hij een keer of vijf tot zes paar jaar naar Ameland en in totaal 50 tot 60 keer per jaar naar diverse bestemmingen. Inmiddels loopt hij als beroepswadloopgids ongeveer tweehonderd tochten per jaar en nooit verveelt hij zich, nooit wordt hij blasé en altijd is hij op z’n qui vive. Hij is scherp en heeft dat al die jaren weten vast te houden en het is de man die zich voorbereidt. Hij meldt dan ook zonder stoerdoenerij dat hij weinig verrassingen is tegengekomen op het wad. Hij is niet overvallen door de vloed of opgejaagd door onweer. Kwant kijkt, leest en luistert voor hij aan de wadlooptocht begint. Soms is het water te hoog, de geul te diep en dat constateert hij op tijd en maakt dan ommekeer. Een oversteek mondt in zo’n geval uit in een wadloopzwerftocht voor de kust.

Onweersbui
Je hoeft je tegenwoordig niet meer te laten verrassen door het weer, meent Kwant. Er is op internet zoveel informatie te vinden, dat je risico’s van te voren in kunt schatten. Vroeger moest je veel meer naar het water en het weer kijken en was ervaring in het lezen van de wolken onontbeerlijk. 'Wie tegenwoordig door een onweersbui wordt verrast is daar voor honderd procent zelf schuldig aan. Dan ben je echt een loser'.

Wadlopers passeren voorzichtig het drijfzand bij het ophogen van de Groninger
zeedijk, omstreeks 1981
Foto Martin van der Wijk

Laarzentochten en wadzwerftochten
Wadlooptochten met toeristen, zoals die naar Ameland, doet Lammert Kwant van 1 mei tot 31 oktober. In de winter is het te koud en kan het alleen met een isolerend surfpak.
Behalve oversteken naar de eilanden maakt Kwant rondjes op het wad, de zogenaamde Laarzentochten en Wadzwerftochten, bij Moddergat, Pieterburen, Noordpolderzijl, rondjes vanaf Schier en vanaf de Pietje Miedeweg op Ameland. Die kunnen eigenlijk het hele jaar doorgaan, al loopt hij ze in de wintermaanden met de korte dagen alleen bij daglicht.

De snelste en de langzaamste
Normaal gesproken duurt een oversteek naar Ameland 3 - 3.5 uur. Lammert Kwant herinnert zich twee uitzonderingen op die regel. Hij nam een keer een arrestatieteam van de regiopolitie mee naar Ameland. Binnen anderhalf uur waren ze overgestoken en bij de Kooiduinen op het eiland. Via de dijk liepen ze naar de haven en zaten na 2,5 uur in restaurant De Piraat bij Nes te wachten op de veerboot. Sneller dan die agenten deed Kwant het nog nooit met een groep. Langzamer dan met een groep medewerkers van het Ministerie van Landbouw ook niet. “We hadden toen alle tijd van de wereld.” Vijf uur, deed hij er met deze groep over. Het getij zat mee en het weer was mooi, zodat het kon. Het was een lange, maar zeker geen vervelende tocht, want ze vonden alles mooi en interessant en wilden overal meer van weten.

Wasplaats op de Kooiplaats
Kwant is zeer te spreken over de eenvoudige maar zeer doelmatige voorzieningen die zijn aangebracht bij de boerderij van Anton Kiewied op de Kooiplaats van Ameland. Daar is een wasplaats waar de wadlopers het slib van hun benen kunnen wassen. 'We maken er graag gebruik', zegt Kwant die tevens de gastvrijheid van de bewoners van de Kooiplaats roemt.

Wadlopers op de Kooiplaats van Ameland, begin jaren 1980
Foto Martin van der Wijk

Nog lang niet uitgelopen
Collega wadloopgids Sjoerd Bouwman en medelid van Wadloopvereniging Arenicola, noemt Kwant een stimulator van het kleinschalige wadlopen. Kwant, die voorzitter is van de Wadgidsen Groep Noord Nederland, loopt zelf met kleine en grote groepen en heeft de wadloopgidsen die niet in een grote organisatie willen lopen een plaats voor overleg gegeven. Kwant is van groot belang voor de wadloperij, zegt Bouwman. Buiten het wadloopseizoen houdt hij zich bezig met het verkennen van nieuwe routes en hij houdt de website WadgidsenWeb 2.0 bij, met statistieken, informatie over vergunningen, wadloopnieuws, klassieke wadlooproutes en verhalen over 'helden' uit de wadloopwereld. 'Niemand in Nederland heeft zoveel ervaring als hij'. Bouwman bewondert de man met de lange blonde haren, de peilstok en pet om zijn enthousiasme voor het wad. Na al die jaren vindt hij het nog steeds interessant en blijft hij enthousiast, ook al is hij 200 keer per jaar op het wad te vinden voor een oversteek of wadwandeling. 'Hij houdt zijn enthousiasme'.

Lammert Kwant is lid van de Wadloop Adviescommissie die de drie waddenprovincies Groningen, Friesland en Noord-Holland adviseert over wadloopzaken. Daarnaast is hij examinator voor mensen die zelfstandig wadloopgids willen worden.

Bron: Persbureau Ameland en Waddenpost, 18-10-2013.

Lammert Kwant, 9 februari 1976, kustdal Schiermonnikoog ten noorden van
Hornhuizen. In verband met dichte mist werd teruggekeerd naar de zeedijk
Archief Martin van der Wijk

Duizend keer wandelend naar Ameland

Duizend keer liep wadloopgids Lammert Kwant uit Ezinge van Holwerd naar Ameland. In totaal heeft deze wadloper al zo’n 4400 tochten achter de rug, want hij zwerft ook over het Duitse en Deense wad.
Kwant heeft ondertussen zoveel ervaring dat hij nu wel weet dat je het wad nooit 'als je broekzak' kunt kennen, omdat het voortdurend verandert als dynamisch systeem. Als autodidact leerde hij de bijzonderheden, de schoonheid en de gevaren van het wad waarderen.

De routes naar Schiermonnikoog en Engelsmansplaat waren de eerste die Kwant zelf uitstippelde. Daarna volgde de route naar Ameland. Altijd moet gekeken worden welke route die dag de meest handige is omdat het wad geen dag hetzelfde is. In al die jaren zijn er wel wat hulpmiddelen bijgekomen die van belang zijn voor de veiligheid, zoals GPS en goede weersvoorspellingen op internet.
Lammert Kwant is als gids af en toe ook actief voor de Waddenvereniging, bijvoorbeeld bij de bijzondere winterse wadlooptocht over sneeuw en ijs in februari 2012.

Uit Waddennieuwsbrief 2013-38, 26 sept. 2013