Er zijn in de box 'Plaats' voor het Waddengebied van Nederland, Duitsland en Denemarken 20 locaties geselecteerd waarvoor zonsopkomst en -ondergang kunnen worden berekend. Berekeningen zijn mogelijk van 2010 - 2040.

Om tijden van zonsopkomst en -ondergang voor andere locaties te berekenen: Vul de velden zo volledig mogelijk in. 'Jaar' kan worden ingevoerd van AD 2010 t/m AD 2040. Geef 'maand' en 'dag' op als '2' en niet als '02'.

Geografische seconden worden sexagesimaal ingevuld, dus max. 60. Van WGS 84 met graden, minuten en decimale seconden (h dd° mm.mmm') omrekenen naar sexagesimaal (h dd° mm' mm") kan bv. mbv. JaVaWa GPS-tools, zie fig. 1 en 2.

Fig. 1. JaVaWa GPS-tools, gegevens voor Alkmaar

Bv. N 52° 38.059',E 004° 45.001' (Alkmaar) wordt in JaVaWa GPS-tools omgerekend naar N 52° 38' 03,5" - E 004° 45' 00,1" en kan vervolgens in de Zon-op-en-onder-calculator worden ingevuld als 52° 38' 4" - 4° 45' 0", zie fig. 2.
Let op: ook hier wordt 4 enz. weergeven als '4' en niet als '04'.

Fig. 2. Invullen op de Zon-op-en-onder-calculator

Tijdzones (verschil met GMT) kunnen worden opgezocht op Landenkompas: Tijdsverschil en tijdzones.

'Standaard' breedte/lengtewaarden (NB/OL) zijn voor gebieden ten noorden van de evenaar en ten oosten van de nulmeridiaan (Greenwich), bv. Nederland, Duitsland, Noorwegen.
Als je bv. New York wilt invoeren, selecteer dan 'west' bij lengtegraad en bij tijdzone voer je het verschil in uren in met GMT (in de winter -5, zomer -6).
Voor Brasilia selecteer je bij breedtegraad 'zuid' en bij lengtegraad 'west'. Plus het aantal uren verschil met de GMT tijd (GMT-3, vul -3 in).

Zonsopkomst en ondergang
De tijden geven het moment aan waarop in theorie het bovenste puntje van de zon boven de horizon verschijnt of onder de horizon verdwijnt. In de praktijk kan de werkelijke tijd van zonsopkomst of ondergang iets afwijken door de opbouw van de atmosfeer ('optisch bedrog') en lokale topografie (bv. heuvels, gebouwen). Ook de hoogte van de waarnemer is belangrijk, bv. op een hevel of berg aan zee. Of wanneer je in een vliegtuig zit.

Burgerlijke schemering
De burgerlijke schemering is de periode voor zonsopkomst of na zonsondergang waarbij voorwerpen goed herkenbaar zijn en zich scherp aftekenen tegen de hemel (bij afwezigheid van verlichting). Bij een heldere hemel en goed zicht zal de burgerlijke schemering langer duren dan bij een bewolkte lucht. Theoretisch (ook in deze zon-op-en-onder-calculator) wordt de burgerlijke schemering berekend als de periode tussen zonsopkomst/zonsondergang en het moment waarop de zon zich 6° beneden de horizon bevindt.

Nautische schemering
De nautische schemering is de periode voor of na de burgerlijke schemering en het moment waarop de zon zich 12° onder de horizon bevindt. Vlak voor of na de burgerlijke schemering kunnen de omtrekken van objecten nog herkenbaar zijn (bij afwezigheid van verlichting).

Astronomische schemering
De astronomische schemering is de periode voor of na de nautische schemering en het moment waarop de zon zich 18° onder de horizon bevindt. Aan het begin van de astronomische schemering in de ochtend en aan het einde in de avond is er nog nauwelijks enige verkleuring van de hemel (onder heldere condities) te bespeuren.

Rond de langste dag (21 juni) staat de zon in Noord Groningen, Noord Friesland en op de Nederlandse Wadden maximaal 13° onder de horizon en is er ook middernacht sprake van astronomische schemering.
 

Terug naar Zon-op-en-onder-calculator