Ongewone Wadlooptochten
Historische Wadlooptochten naar ROTTUMEROOG
- Gegevens
- Laatst bijgewerkt: 06 november 2022
- Aantal Pageviews: 23958
met meer info over 23 januari 1940, de tocht over het ijs, zie onder.
In onderstaande tabel een overzicht.
Door André Staal.
Met enkele bijdragen van Lammert Kwant.
| Voor 1900 |
| 1725 |
De knecht van graaf Donough Maccarthy ontsnapte rond deze tijd aan de doodstraf door van Rottum naar de vaste wal te lopen.
Meer info. |
| 1844 | Er werd in deze jaren naar Rottum en andere platen gelopen. |
| 1864 | Op 18 januari liepen G. E. van Dijk en J. Drent deels over het ijs van Rottum naar de kust. |
| 1865 | Na 10 februari liepen H. Teerling, P. Teerling, B. Smid en J. Postema deels over het ijs van Rottum naar de kust. |
| 1866 | Ook in deze winter werd over het gedeeltelijk dichtgevroren wad overgestoken van Rottum naar de vaste wal. |
| 1898 | Een jongetje van zes liep met zijn vader naar Rottum. |
| 1900 - 1950 |
| 1909 | Op 3 oktober reed de nieuwe voogd, Hendrik Toxopeus, te paard naar Rottum. |
| 1911 | Hendrik Toxopeus reed te paard naar de vaste wal. |
| 1916 |
Omstreeks 1916 zwierven Benjamin Broekema (1904-1942), Job Brands e.a. uit Warffum op een warme
zomerdag naar Rottumeroog. Voogd Hendrik Toxopeus gaf ze een draai om de oren en bracht
ze met zijn schip terug naar de wal. Meer info. |
| 1917 | In februari werd gelopen van Rottum naar de vaste wal. |
| 1929 | Op 10 februari maakte J. B. van der Molen uit Usquert een tocht naar Rottum met een slee getrokken door 2 paarden. De volgende dorpsbewoners gingen mee: A. Wieringa, E. Boer, mej. G. Boer en een knecht van Van der Molen. De tocht werd gemaakt om twee knechten op Rottum van proviand te voorzien. |
| 1929 | Op 10 februari maakte het gezelschap uit Usquert een snelle tocht terug naar de dijk. Ze kwamen bij molen De Zeemeeuw aan wal. Door opkomend water scheurde de ijsvloer en begonnen het ijs te kruien. |
| 1929 | Op 10 februari keerde een groep van vier mannen terug van een tocht naar Rottum. De terugkerende groep uit Usquert had de vier mannen gewaarschuwd. |
| 1929 | Op 22 februari liepen de volgende personen over het ijs naar Rottum: de burgemeester van Loppersum J. D. van der Munnik, A. Hofman, W. Hofman, G. H. Glas, J. Boers en commandant van de marechaussee De Jager uit Appingedam. De tocht stond onder leiding van Jan Toxopeus. |
| 1929 | Op 23 februari liep het gezelschap dat gisteren over het ijs Rottum bereikte terug naar de vaste wal. |
| 19?? | Herman Toxopeus ontsnapte in het donker dankzij zijn paard aan de dood en kwam behouden aan op Rottum na de achtervolging van twee weggelopen koeien. |
| 19?? | Dank zij een goedkoop kompasje kwamen Klaas Toxopeus met een knecht na een jacht op het wad in mist en duisternis veilig op Rottum terug. |
| 19?? | De neven K. Toxopeus en H. Toxopeus ontsnapten bij Rottum in het donker uit drijfzand door te gaan liggen. |
| 1939 |
Op 14 juni maakten Derk Heero Schortinghuis, A. P. R. W. (Ate) Meijer, J. A. (Jopie) Reyntjes en Rein Weisfelt
hun eerste oversteek naar Rottum. Verslag. |
 Via het smalspoor dat vanaf het barakkenkamp in de Lauwerpolder (St. Petersburg) naar de landaanwinningswerken leidde, lopen Schortinghuis cs. naar het wad, 14 juni 1939. |
|
|
1940 |
Op het wad onder Rottum werd op 23 januari met staken een wandelroute over het ijs uitgezet. Lt. ter Zee E. J. Buiskool en voogd Jan Toxopeus begroetten elkaar halverwege. De groep van de vaste wal bestond uit J. B. van der Molen uit Usquert, korporaal van de genie G. W. Derks en soldaat van de genie J. T. van der Woude. Vanaf het eiland liepen de soldaten Beverwijk en Harm Mensinga mee. Op het wad werd de post voor Rottum overhandigd. Toelichting Wim Mensinga, augustus 2022:
|
| 1940 | Op 25 januari staken 17 personen vanaf De Zeemeeuw over richting Rottum. Onder de 17 bevonden zich: J. van der Molen uit Usquert, veldwachter J. Glis uit Usquert, Lt. ter Zee E. J. Buiskool en vijf verlofgangers. Halverwege ontmoette de groep voogd Jan Toxopeus met drie verlofgangers. Toxopeus liep met de vijf verlofgangers van de vaste wal terug. De drie verlofgangers gingen mee naar de vaste wal. |
| 1940 | Eind januari ging een groep met een verslaggever over het ijs naar Rottum. Ze bleven er enkele dagen. |
| 1945 | Terug uit gevangenschap stak mr. Derk H. Schortinghuis voor het eerst na de oorlog in juni weer over met een groep naar Rottum. Burgemeester Gerrit Groenendaal, een zwager van Schortinghuis, ging mee op deze tocht. |
| 1947 | Op 14 februari liepen Jan Venekamp en de broers Jacob en Hendrik Werkman uit Usquert over slecht ijs naar Rottum. Dezelfde dag nog liepen ze terug. |
| 1949 |
Op 23 juli heeft een groep van zo’n tien personen te voet de oversteek naar Rottum gemaakt. Een van de deelnemers was burgemeester Gerrit Groenendaal van Muntendam. De groep stond onder leiding van Derk H. Schortinghuis. Schortinghuis plaatste in het Nieuwsblad van het Noorden van 6 augustus 1949 van deze tocht en de overnachting op Rottum een stijlvol verslag. NvhN 6 aug. 1949 |
| 19?? | Voogd van Rottum, Jan Toxopeus, liep ’s winters wel naar zijn eiland als de boot naar Delfzijl was gebracht. |
| 1950 - 1970 |
|
1959 |
Emiel van Moerkerken nam de film "Wadlopers" op. Onderwerp is een wadlooptocht
naar Rottumeroog. De wadlopers zijn Jan Kok, Marijke Stades en Jan van Linden van
der Heuvel. De tekst is van mr. Schortinghuis. De film werd onder te titel
'Les alpinistes de la mer' vertoond op het Filmfestival van Cannes in 1960.
|
| 1963 | In februari probeerden Lieuwe Blanksma, Wilto Groenendaal en Wouter Joenje twee keer tevergeefs over het ijs naar Rottumeroog op en neer te lopen. Begin maart lukte het hen wel in 1 eb op en neer te lopen naar de bungalow op Rottumeroog. |
| 1963 |
Op 6 maart, enkele dagen na het invallen van de dooi na de strengste winter van de 20e eeuw,
liep Jaap Buwalda solo Rottum vice versa in één tij. Verslag. |
| 1964 |
Op 6 juni vierde de groep van mr. Derk H. Schortinghuis het 25-jarig jubileum met een tocht naar Rottum. Onder de 114 aanwezigen waren de volgende deelnemers: dokter A. P. R. W. (Ate) Meyer, Jaap D. Buwalda, Jan Abrahamse, ir. C. van der Burgt uit Leeuwarden, dokter E. de Haan uit Leeuwaren, Roelof IJbema uit Kollum, landbouwer Luitje G. Dijkhuis uit Hornhuizen
en dhr. Baan Oterdoom. Ook 15 infanteristen uit Ermelo liepen mee. Vanaf Rottum liepen Goasse R. Groustra en dominee D. van Dijk de groep tegemoet. Verslag. |
| 1964 | Op 13 september meldden postduiven in Pieterburen de veilige aankomst van 6 wadlopers op Rottum. De terugtocht eindigde ’s avonds in het donker. |
| 1965 |
Op 26 juni liep de groep Schortinghuis, zo’n 60 man sterk, naar Rottum om afscheid te
nemen van het laatste voogdechtpaar Jan Toxopeus en Henny Scholtens. Per 1 oktober van dat jaar kwam er een eind aan hun functie. Zestig wadlopers, o.a. van het Studenten Bittergenootschap Omlandia, gingen toen op pad. Van de wadlopers waren er drie in jacquet en zwembroek. Verder liepen op deze tocht mee: Wim Sikken, Wim Faber, Yvonne Wanting, Jack Roggema, Lieuwe Johannes Blanksma (1939), Herman Gelderblom, Wouter Joenje,
Ankie Wortelboer, Heiko Oterdoom, Baan Oterdoom,
Ans Kuipers, Sijze Wilto Gerrit Groenendaal (1939) zoon van wedloopburgemeester Gerrit Groenendaal, een groep infanteristen en de elfjarige Bertus Franssens uit Den Haag. Van Gewest tot Gewest maakte een reportage, zie onder. Fotoverslag en verslag in Nieuwsblad van het Noorden |
|
|
 Wadlopers aan het begin van de tocht naar Rottumeroog, 26 juni 1965. O.a. leden van de groep Schortinghuis, infanteristen en de directie van Omlandia. Foto van Wilto Groenendaal via Lieuwe Blanksma |
|
|
1965 |
Op 27 juni liepen zeven wadlopers van het afscheid van het voogdechtpaar terug naar de vaste wal. |
| 1966 | Op 4 juli liep een groep van 21 lopers ’s nachts naar Rottum. ’s Middags werd de tocht terug naar de vaste wal gemaakt. Een deel van de groep kwam van Pieterburen. |
| 1966 | Op 11 augustus leidde mr. Derk H. Schortinghuis de volgende deelnemers naar Rottum: minister van financiën A. Vondeling met zijn vrouw, hoofd van de Lauwerszeewerken ir. C. van der Burgt, gedeputeerde H. de Wilde uit Leeuwarden en zeventig leden van de Nederlandse Vereniging voor Landaanwinning. |
| 1967 |
Op 5 maart liepen Kees Dijkema en Paul Dijkstra Rottumeroog v.v. in één tij. Verslag. |
| 1967 | Op 3 juni werd o.l.v. Derk Schortinghuis het Internationale overvloedingscongres 1967 gehouden. Na deze monsterovervloeding op het wantij van Rottum liepen de overvloeders met een groep wadlopers naar Rottum. Zie video hieronder voor verslag. |
|
|
|
1967 |
Op 1 juli misten 4 wadlopers de afhaalboot: student Nederlands Carst Numan, mej. Numan, apothekersassistente M. Verbeek en student psychologie H. Cremer. Ze brachten de nacht door op Rottumeroog. |
| 1967 | Op 2 juli haalden gidsen van Stichting Dorpsbelangen uit Pieterburen de vier deelnemers die de boot hadden gemist van Rottum. Voogd Huizing had het viertal een eind weggebracht. |
| 1968 | O.l.v. Derk H. Schortinghuis liepen op 21 augustus de kamerleden J. T. Mellema, T. Tolman en mr. F. Portheine naar Rottum. Tot de groep lopers behoorden ook de persattaché van de Duitse ambassade en Rosemarie Riethmüller uit München. |
| 1968 | Op 23 augustus liep de garnalenkotter UQ 22 met Evert Feldman als schipper vast in het Boschwad. De 53 wadlopers werden de volgende morgen per heli van boord gehaald en naar het voetbalveld in Pieterburen gebracht. |
| 1969 | Op 17 maart brachten de gidsen J. Kruizinga, C. Meedendorp en K. Postma in een sneeuwjacht proviand naar de op ’t Hoge vastgelopen veerboot Prinses Maria Louise. |
| 1969 | Op 17 maart bracht J. Kwant, opzichter van RWS met drie duinwerkers proviand en benzine naar de ook op ’t Hoge gestrande Jafanka. |
| 1969 | Schipper Gerrit Wieringa van gestrande kotter Usquert 3 op ’t Hoge ging op 15 maart lopend naar huis. |
| 1969 | Op 17 maart liep schipper Gerrit Wierenga met proviand terug naar zijn schip de UQ 3 Grietje met proviand. |
| 1970 |
Op 4 juli kwamen 44 deelnemers, onder wie burgemeester H. Kreijkes, en 7 gidsen, onder wie Kees Dijkema, Dick van der Zee en Gerhard B. Grootjans met zijn dochter Lieke, door een drukfout in de getijtafels tijdens hun oversteek in diep water terecht.
De getijtafel gaf aan dat het om 16 uur laagwater zou zijn. In werkelijkheid bleek dit pas om 18 uur het geval te zijn. Meer info |
| Na 1970 |
| 1971 |
Op 29 mei bezochten gidsen met wadlopers o.l.v. G. B. Grootjans de wrakstukken van een Duitse Starfighter en ontdekten op Rottum een gestrand Belgisch jacht. Voor het radiocontact lieten ze hun portofoon bij de schipper achter. De straaljager stortte neer op het Uithuizer Wad en niet in het Huibertgat zoals het Nieuwsblad van het Noorden van 27 mei 1971 per abuis meldde. Het wrak lag even ten zuiden van de vaargeul Uithuizer Gaatje, med. Kees Dijkema, juli 2015. Meer info |
| 1971 | Op 30 mei brachten wadgidsen een nieuwe accu voor de portofoon naar het op Rottum gestrande schip. |
| 1971 |
Zomer 1971 liep Prins Claus olv. Jaap Buwalda en Wim Sikken naar Rottumeroog.
Andere deelnemers waren de particulier secretaris van Claus dhr. Henk baron van Asbeck, Goderd van Heek en Peter van Lookeren Campagne. Voogd Huizing verwelkomde het gezelschap op het eiland. Met het ms. Arcturius werd daarna de oversteek naar Rottumerplaat gemaakt voor een kort bezoek en vervolgens naar Noordpolderzijl.
|
| 1975 |
In het voorjaar werd in de lengterichting van het wantij van Rottumeroog een gasleiding
ingegraven tbv. transport van aardgas van het continentaal plat in de Noordzee
naar een gasbehandelingsstation in de Emmapolder bij Uithuizen. Aanvankelijk werd de leiding in een gegraven geul gelegd met het idee dat de natuur vanzelf deze geul zou doen dichtslibben. De gasleiding kwam echter omhoog en lag over meer dan een kilometer lengte op de wal naast de geul. Diverse wadlopers waren er getuige van. Daarop wordt de 'gasgeul' alsnog dichtgegooid met zand. En waar nodig (in geulen) werd de gasleiding met stortsteen (basalt) bedekt.
|
| 1975 |
Op 11 november liepen Jaap Oudman en Lammert Kwant in één eb op en neer
naar Rottumeroog.
|
| 1977 |
Op 30 september haalde een SAR-heli vanaf Borkum vier wadlopers van Rottum. Meer info |
| 1977 | Omstreeks 20 oktober kreeg een deelnemer aan een toeristische wadlooptocht naar Rottumeroog met 40 deelnemers onderweg een hartaanval. De 50 jaar oude man werd op een brancard naar de dijk gebracht en vandaar naar het ziekenhuis in Delfzijl vervoerd. |
|
1978 |
 Gemaal De Zeemeeuw, Lauwerpolder, Groningen, omstreeks 1978. Startpunt van de wadlooptocht naar Rottumeroog. Bij de ophoging van de zeedijk in 1985 en het aanleggen van de onderhoudsweg onder aan de dijk is het gesloopt. Materiaal van de Zeemeeuw is gebruikt voor de ophoging van de zeedijk. Foto Martin van der Wijk |
| 1980 |
Op 20 augustus werden twee wadlopers ‘s nachts vanaf het Uithuizer Wad gered.
Meer info |
| 1981 | Op 8 augustus liep gedeputeerde Ina Martens met de Stichting Het Uithuizer Wad naar Rottum. |
| 1981 |
Op 19 september werden ca. 146 wadlopers met helikopters en reddingboten van het Horsbornzand gehaald.
Ze waren verdwaald op weg naar Rottumeroog. Meer info |
| 1983 |
Op 23 juni liepen vijf kunstenaars, vertegenwoordigers van de Beroepsgroep Beeldende
Kunstenaars naar Rottumeroog uit protest tegen de bezuinigingen op de Beeldende Kunstenaars
Regeling (BKR).
Vermoedelijk zijn ze een dag later teruggelopen naar de wal. Enkele dagen eerder verhinderde de Rijkspolitie te Water dat 35 opvarenden van de UQ 6 op Rottumeroog van boord gingen om daar de 'Republiek Rottum' uit te roepen. Eveneens uit protest de BKR te versoberen. Onder politieescorte keerde het schip met gezelschap terug naar Noordpolderzijl. |
| 1985 | Op 14 augustus maakte minister P. Winsemius o.l.v. gidsen van Stichting Het Groninger Wad een tocht naar Rottum. Tijdens het laatste gedeelte van de tocht op weg naar de boot kreeg de groep te maken met noodweer. Ommelander Courant: De wadlopers waren hierdoor gedwongen zich met hun rug naar het geweld te keren. Jan Venema, gids: "Tijdens het omdraaien vlogen er ineens drie brillen weg. Zowel de Minister als ikzelf namen een duik. Hij had er twee, ik één". |
| 1992 |
Op 25 juli werd een groep van 72 wadlopers van het wad onder Rottum gered na een navigatiefout. Meer info |
| 1998 |
Op 21 juni overleed te Den Haag Mr. Derk Heero Schortinghuis, wadlooppionier, oud 86 jaar. Rouwadvertentie |
| 2014 |
Op 14 juni liepen Menno de Leeuw en Heiko Oterdoom in een vooroorlogse outfit met pandjesjas en met een fietsband om
naar Rottumeroog, samen met een groep van St. Uithuizer Wad. Het was deze dag precies 75 jaar geleden
dat Schortinghuis, Meijer, Reyntjes en Weisfelt
hun eerste wadloopoversteek maakten naar Rottumeroog (1939). Meer info |
| 2015 |
Op 18 oktober vierde de Stichting Uithuizer Wad met haar gidsen en oud-gidsen 50 jaar wadlopen naar het eiland Rottumeroog op de Menkemaborg te Uithuizen. Meer info |
| 2017 |
Op 23 september liep Ben Verbree van Schiermonnikoog naar Rottumeroog, een wadlooptocht
van 37,5 km in 9½ uur Meer info |
| 2019 |
Op 29 oktober ontdekte wadloper Peter Laagland dat de aardgasleiding die
sinds 1975 (zie boven) door het Rottumer Wad loopt vrij is komen te liggen in een
uitloper van de Reepriel. Meer info |
| 2020 |
Op 5 maart liep Ben Verbree in 1 tij van Rottumeroog naar het vasteland op en neer. En op 26 maart in 1 tij van Rottumeroog naar Rottumerplaat op en neer. Meer info |
| 2020 |
Op 8 juli komt een wadloper onderweg van de Zuiderduinen van Rottumeroog naar de vaste wal in de problemen.
Hij wordt door een helikopter van Borkum en de reddingsboot van de Eemshaven in veiligheid gebracht. Meer info |
Bron: André Staal 2013 - 2022.
Met enkele bijdragen van Lammert Kwant.
Correcties en aanvullingen ? e-mail.
